Iedereen weet wel dat Italië de vorm heeft van een laars; als je dan naar de hak van de laars gaat, zit je in de streek Salento, vallende onder de grotere regio Puglia. En mocht je net als ik dol zijn op goed eten, fijne wijnen en schattige dorpjes? Dan zit je hier zeker goed! Ik laat je zien waar ik ben geweest in mijn rondje Salento.
Een handig kaartje ↓
Slapen in een Masseria
Masseria’s waren vroeger (en in sommige gevallen nog steeds) grote boerderijen waar de eigenaar en het personeel van een wijngaard, olijfgaard of landbouwbedrijf woonde. Het zijn vaak enorme complexen met een grote muur eromheen, om het eigendom te beschermen. Veel van deze masseria’s zijn nu omgebouwd tot hotels of B&B’s, vaak inclusief een restaurant en zwembad. Wij verbleven 1 nachtje in Masseria Il Frantoio, een prachtige masseria waar ze nog steeds een eigen olijfgaard in beheer hebben en zelf olijfolie persen. Het centrale plein van de masseria waar een groot gedeelte van de gebouwen aan liggen is al een plaatje met enorme planten en bloemen. Daarnaast ligt er tussen de olijfbomen een prachtig (zoutwater) zwembad waar je van kan genieten. De kamers waren prima, maar het piece de resistance waarom je hier naartoe moet is het restaurant. Wow!
In maar liefst 8 gangen inclusief wijnarrangement kregen we een klein lesje culinair Puglia/Salento. Van pizelle con sughetto (über fluffy gefrituurde broodjes met tomatensaus) en carciofi in veste delicata di ceci neri (artisjokken met zwart kikkererwtenmeel en heel veel kaas) tot strascinata integral con cavolfiore (volkoren pasta met bloemkool) en filetto di spigola con verza brasata in agrodolce (zeebaars met zoet-zuur rode kool). En natuurlijk een soort dunne crêpe, gevuld met chocolademousse. Yum! Weggespoeld met 3 Pugliaanse wijnen. Daar had van mij nog wel wat aan geschaafd kunnen worden, want de wijnen werden bij meerdere gangen geschonken, en dat matchte niet altijd even goed. Maar buiten dat zou ik hier zeker nog eens dineren; je kan het zelfs met het boeken al aangeven als je hier gebruik van wil maken. Maar sowieso zou ik een overnachting bij een masseria zeker aanraden om te doen als je naar deze regio gaat.
Ostuni
Ostuni wordt ook wel Città Bianca genoemd, vanwege de witte kleur van de huizen hier. De hoofdstraat doet wel erg toeristisch aan met vooral veel winkeltjes die souvenirs verkopen. Maar sla je 1 of 2 straatjes van die hoofdweg af, dan loop je bijna alleen door de verstilde witte steegjes. Leuk om even doorheen te wandelen mocht je in de buurt zijn; mocht je niet in de buurt komen, zou ik een ander leuk dorpje uitzoeken.
Brindisi
Een wat grotere stad direct aan de Adriatische Zee is Brindisi. Al in de Romeinse tijd was Brindisi een belangrijke havenstad. Ook de bekende Via Appia liep van Rome tot Brindisi, dat toentertijd Brindisium of Brundisium heette. Daarmee werd de stad al vroeg een zeer belangrijke plaats uit strategisch oogpunt. Veel scheepvaart vanuit Italië naar bijvoorbeeld Romeinse kolonies ging uit van Brindisi. Bovenaan de trappen bij het water staan nog de restanten van een Romeinse zuil die het einde markeert van de Via Appia. Onderaan de trap is een klein Archeologisch museum (gratis entree) genaamd Collezione Archeologica S. Faldetta. Te zien zijn een kleine 400 artefacten, variërend van grote potten, kleine vaasjes en kruiken uit de Myceense, Attische en Korintische beschaving, van ongeveer 1600 tot 1100 v. Chr.
Wandel ook over de ruime en nieuwe boulevard (dat sinds de opening alleen toegankelijk is voor voetgangers, vroeger was dit een drukke weg langs het water) met palmbomen, leuke terrasjes, bankjes om naar de langsvarende bootjes te kijken en heel veel restaurants. Loop wat verder door en je komt uit bij biercafé BirrArt Birreria Clandestina voor een koud pilsje. Ook is er GRUIT; een brewpub en restaurant waar ze ook een aantal eigen bieren serveren. Tip om te eten van local Carlijn de Nijs is La Sciabica Antica Osteria met heerlijke pizza’s en zeevruchten.
Tip om te parkeren: Bij de haven is een grote gratis parkeerplaats. Vanuit daar loop je in 10-15 minuten naar het centrum.
Alberobello
De naam Alberobello deed bij mij geen belletje rinkelen, maar toen iemand zei ‘het smurfendorp in Puglia’ had ik er wel gelijk een beeld bij! De karakteristieke stenen huisjes met hun ronde puntdaken, trulli’s genoemd, zie je vanuit de auto overal staan in het landschap. Maar zoveel bij elkaar zoals in Alberobello heb ik ze nog niet gezien. Eén van de huisjes met de naam Trullo Sovrano is ingericht als klein museum met de originele inrichting en meubels zoals ze toen gebruikt werden. Entree is slechts €2 per persoon (eind mei 2022) en er zijn heel veel informatiebordjes in het Italiaans, Engels, Duits en Frans.
Oorspronkelijk werden de Alberobello Trulli ‘a secco’ gebouwd, wat ‘zonder mortel’ betekent. Hierdoor waren ze gemakkelijk te slopen en snel te slopen. Een ongebruikelijke vereiste voor een huis lijkt het, maar er was een methode voor deze waanzin. De inwonende graaf in het gebied wilde voorkomen dat hij afrekenings-/huisvestingsbelastingen aan de koning van Napels moest betalen. Daarom beval hij de huizen alleen met ‘droge’ stenen te bouwen en te slopen als er een koninklijke inspectie was. In 1797 werd de stad onafhankelijk. Vanaf dat moment werd de mortel gebruikt en werden de trulli een vaste waarde in het gebied.
De naam ’trullo’ is afkomstig van het Griekse woord ‘Tholos’ dat ‘koepel’ betekent. Wist je trouwens dat de tekens op de ronde daken niet alleen decoratief zijn? De witte trulli-symbolen die op veel van de trulli-daken zijn geschilderd, dragen bij aan het mystieke uiterlijk van deze kleine woningen. Er zijn verschillende ontwerpen, waaronder een zon, maan, liefdesharten en andere heidense symbolen. Er wordt aangenomen dat sommige hiervan een religieuze betekenis hadden, terwijl andere een astrologische betekenis hadden. Het doel van de trulli-symbolen was om demonen af te weren en de bewoners geluk te brengen.
Vooral de smalle straatjes omhoog richting de Sant’Antonio di Padova kerk zijn heel schattig, maar ook heel druk en toeristisch. Toch vond ik het bijzonder genoeg om er toch even geweest te zijn.
Grotta Zinzulusa
Omdat wij twee nachten in Santa Maria al Bagno sliepen, hebben we vanuit daar het uiterste puntje van de hak van de laars verkend. De oostkant van de punt is ruig en bestaat uit honderden kliffen en grotten. Grotta Zinzulusa is een karstgrot met aan het einde van de inham nog een punt waar je met een gids ook een kleine grot in kan. Wij konden zonder kaartje tot bijna het einde van de inham lopen, dus mocht je alleen nieuwsgierig zijn, dan kan je dat ook doen; wellicht dat je in het hoogseizoen al vanaf het begin van de trappen moet betalen. Ook worden er vanuit Santa Maria di Leuca verschillende boottochten aangeboden waarmee je vanaf het water verschillende grotten kan bekijken. Wil je een echt spectaculaire grot bezoeken? Ga dan naar de Grotte di Castellana, een klassieke druipsteengrot op zo’n 45 kilometer vanaf Bari stad.
Bezoek wijngaard Castel Di Salve
In een dorpje in Salento met de niet zo gezellige naam Depressa, vind je een wel gezellige wijngaard: Castel di Salve. Castel di Salve werd in 1885 opgericht door Antonio Winspeare. Helaas ging het wijnbedrijf ten onder, maar de historische wijnkelder bleef in de familie. In 1992 besloot de achterneef van Antonio Winspeare, Francesco Winspeare, samen met Francesco Marra het wijnbedrijf nieuw leven in te blazen. Castel di Salve is nu een middelgroot wijnbedrijf met 19,5 hectare wijngaarden verdeeld over 3 gebieden: Supersano, Cutrofiano en Galatone. Ook is er vorig jaar 0,5 hectare achter het wijnbedrijf in Depressa aangeplant. Op jaarbasis worden er zo’n 170.000 flessen gevuld, verdeeld over 13 verschillende wijnen.
De focus ligt op locale druivensoorten uit Salento zoals Verdeca, Fiano, Negroamaro, Primitivo en Malvasia nera di Lecce. Ongeveer 30% van de wijnen krijgen houtrijping op eikenhouten vaten die liggen te rijpen in de oude wijnkelder, gebouwd eind 19e eeuw. Francesco: “The goal is to give the wines the stunning red colour of the local soil, the wild fragrances of the Mediterranean, the heat of the Salento sun and even a hint of the sea”.
Nederlands tintje
De rondleiding en proeverij stond onder leiding van Riccardo Winspeare, de zoon van Francesco Winspeare. Toen ik aankwam klonk er een verrassend en hartelijk ‘goedemorgen!’. Wat blijkt: Riccardo’s moeder is half Nederlands en hij heeft gestudeerd in Maastricht en Amsterdam! Het plan was zelfs om bij de Haagse wijnimporteur André Kerstens te gaan werken, maar vanwege de start van de corona-pandemie vertrok hij snel weer naar huis om daar bij het familiebedrijf te helpen. Hoe klein kan de wereld zijn.
Qua wijnen sprongen er een paar bovenuit voor mij; onder andere de Cento Su Cento Primitivo en de Lady Killer, een 100% Malvasia nera di Lecce. Ik hou stiekem gewoon van die lekkere heftige wijnen. De druif Malvasia nera di Lecce kende ik niet; meestal wordt deze druif gebruikt om mee te blenden omdat hij best wel intens kan zijn. En inderdaad; veel donker fruit (kersen, granaatappel), viooltjes, heel veel laurier/drop, goede balans met zuren en toch lekker sappig. Ja hoor, doe mij hier maar een doosje van!
Zelf Castel di Salve bezoeken en uitvinden waarom de Lady Killer de Lady Killer heet? Op de website kun je een rondleiding en wijnproeverij boeken voor €20 per persoon (prijs in mei 2022) van maandag tot en met vrijdag om 11:30 of 16:30.
Santa Maria al Bagno
Op het eerste gezicht is Santa Maria al Bagno niet heel bijzonder. Maar geloof je mij als ik zeg dat ik hier de lekkerste pizza ooit heb gegeten? Wij sliepen in het Grand Hotel Riviera, net even buiten het stadje. Vanaf de straatkant ziet het er niet groot uit, maar er zijn veel kamers, een groot zwembad aan de achterkant, een kinderspeeltuin en zelfs op de rotskust voor het hotel aan de andere kant van de weg is een privégebied (alleen voor gasten van het hotel) met ligbedjes, parasols en trapjes direct het water in. Mocht je nu liever van een zandstrand houden; dat is maar 8 minuten lopen, in het centrum van Santa Maria al Bagno. Aanrader om te doen in het hotel is trouwens de lunch; wij hebben genoten van een 4 gangen lunch waarin je voor elke gang uit 3 verschillende gerechtjes mocht kiezen.
Ohhh.. Pizza!
Maar even terug naar die pizza. Na een tip van de receptionist van ons hotel kwamen we bij het La Pergola Ristorante aan; maar op het menu bij het terras stonden helemaal geen pizza’s… Alleen dure plateau’s fruit de mer en ander zeegespuis. Wij maar even vragen aan de bediening. ‘Die kunt u hier aan de voorkant van het restaurant niet eten, alleen achter’ was de mededeling. Dus wij door het hele restaurant heen, naar de achtertuin. Wat gevuld bleek met Italiaanse gezinnen, feestgangers en stelletjes op date. Een soort secret restaurant voor de locals aan de achterkant! De pizza’s waren echt ge-wel-dig; lekker dunne bodem, knapperige rand, royaal belegd met prosciutto en burrata en dat voor maar €10! Flesje lokale Chardonnay erbij voor €15 en je hebt een topavond! Dikke aanrader als je in de buurt bent.
Bari
Als je Bari bezoekt, val je in één van de twee kampen: of je hebt besloten dat deze heerlijke Italiaanse stad een geweldig weekendje weg zal zijn, of het is de eerste stop op een veel grotere roadtrip door Salento en Puglia. Er zijn een handvol dingen die je moet weten die je verblijf (ook al is het maar een dag in Bari) nog beter zullen maken. Ik had niet zo’n goed beeld van Bari, maar het heeft eigenlijk van twee werelden het beste: een moderner gedeelte met heel veel leuke winkels om te shoppen en historisch centrum, dat door de inwoners Bari Vecchia (Oud Bari) wordt genoemd.
Rode oortjes
Maar Bari is ook de stad van de orecchiette, de typische pasta uit Puglia. Orecchiette zijn letterlijk ‘kleine oortjes’ van pasta, die met de hand worden gemaakt. Gewoon buiten op straat, door oude dametjes, die al pasta makend het laatste nieuws doornemen. Als de pasta klaar is, liggen de oortjes in grote bakken op straat te drogen. Wil je deze pastakunst met eigen ogen zien? Vanaf het Castello Normanno Svevo loop je via de Arco Alto zo de Via delle Orecchiette (Straat van de Oortjes) in.
Zin in ijs? Loop dan eens binnen bij Martinucci Laboratory, centraal gelegen aan het Piazza Mercantile. Of ga een biertje drinken bij BurBeero, maar let erop dat ze pas om 18:30 open gaan. Is het heel erg warm? Of wil je meer weten over de geschiedenis van Bari? Zoek dan de koelte op in het Museo Archeologico di Santa Scolastica, dat helemaal vernieuwt en heropent is in 2018. Locatie is het oude klooster van Santa Scolastica, waarvan je een gedeelte van de oude kloostervloer en de overblijfselen van de Byzantijnse kerk kunt bekijken. De collectie omvat ook onder andere keramiek, sieraden en kunstvoorwerpen die teruggaan van de prehistorie tot de bronstijd. En ook lekker: entree is helemaal gratis!
Slapen in Bari
Wij sliepen in het iH Hotels Bari Oriente, de ligging was echt perfect: naast het Teatro Petruzzelli, op ongeveer 8 minuten lopen van het historische centrum, 2 minuten lopen naar de grote winkelstraat en 10 minuten lopen van het station. Ook is er een grote rooftopbar bovenin die in de zomer vast vol staat met mensen, maar omdat wij in het voorseizoen hier waren gebeurde daar nog niet zoveel. De kamers waren netjes en de badkamer modern; het ontbijt vond ik een beetje karig gezien het statuur van het hotel, dus ik zou lekker de stad in gaan om te ontbijten. Andere tips zijn het Via Dante Luxury Home, Al Pescatore – B&B of het B&B Palazzo Nicolaus met een eigen jacuzzi op de kamer.
Reizen in Salento/Puglia
Mocht je op Bari vliegen en staan Bari stad en Lecce op je to-visit lijstje? Dan kan je prima met de trein. Er gaat vanaf het vliegveld een trein of bus naar het centrale station van Bari stad vanwaar je gemakkelijk de stad inloopt of een trein pakt richting Lecce. Die doet er ongeveer een 1 uur en 45 minuten over. De trein stopt onder andere ook in Monopoli, Ostuni, Brindisi en Trepuzzi. Maar staan meer de zuidelijke dorpjes of de zeegrotten in Salento op het programma? Dan is een auto echt onontbeerlijk. En zoals op veel andere plekken in Europa is er een tekort aan huurauto’s; dus boek die op tijd! Daar zijn wij zelf op de harde manier achter gekomen. Dus doe niet zoals wij en stel het boeken van een huurauto in Puglia niet uit. Wij hebben uiteindelijk een hybride Fiat Panda op de kop kunnen tikken bij Stev Service, het verhuurbedrijf zit niet op het vliegveld zelf, maar ze komen je ophalen van en brengen je weg naar het vliegveld mocht je dat willen.
Elke week de nieuwste recepten en reisartikelen in je mailbox? Schrijf je dan via deze link in voor de wekelijkse nieuwsbrief!
Voor dit artikel ben ik door Tourisme Puglia uitgenodigd, maar deze post bevat 100% mijn eigen mening en beleving.
Geef een reactie