Review: Paramaribo - Judith Cyrus • OngewoonLekker.com

Ik ben een zomerkind en alles wat met warm en tropisch te maken heeft is mijn lievelings! Je kunt je dus vast wel voorstellen wat ik deed tijdens die week dat Nederland onder een witte laag sneeuw bedolven lag? Juist, cocoonen en binnenblijven! Maar die tijd binnen liet ik natuurlijk niet onbenut. Met een lading kruiden in huis en het nieuwe kookboek van Judith Cyrus op mijn aanrecht was het tijd om mijn Surinaamse kook-skills weer verder uit te breiden. Want waar mijn smaakpapillen de Surinaamse keuken inmiddels tot favoriet gemaakt hebben, lopen mijn kennis en kook skills daar nog iets op achter. Aan de bak dus! Culinair ontdekker Judith Cyrus neemt ons in Paramaribo mee terug naar haar Surinaamse roots.

[Dit is een gastreview van Yvette Koedam]

In de inleiding van het boek vertelt Judith een verhaal dat mij bijgebleven is:

“Vraag iemand naar zijn/haar favoriete Surinaamse gerecht en aan de hand van dat antwoord kun je herleiden hoe goed die persoon is ingeburgerd in de Surinaamse keuken. Is het antwoord namelijk roti kip of bami/nasi, dan durft ze te stellen dat je te maken hebt met een beginner. Een gevorderd eter van de Surinaamse keuken zal een genuanceerder antwoord geven: Zo gaan zij niet naar één restaurant voor Surinaamse gerechten. Voor saoto, telo, saté en dawet moet je naar de Javaan, voor bara’s en roti moet je naar de Hindoestaan, voor rijst met kip en kousenband, maispap en moksi moet je bij een Creool zijn en voor de lekkerste pom zul je toch bij een local met Surinaamse roots moeten aankloppen. Want dan smaakt het het állerlekkerst.”
Judith Cyrus

Fantastisch toch? Hoe de Surinaamse eetcultuur een samensmelting is van verschillende etnische invloeden. En precies over déze smeltkroes gaat dit boek. Judith toont je hoe de diversiteit van de bevolking zich vertaald heeft in een veelzijdige Surinaamse keuken.

Nu noem ik mijzelf geen beginner meer in de Surinaamse keuken en weet ik in Den Haag inmiddels heerlijke saoto, saté en roti masala te vinden. Ook weet ik welke gerechten je bedoelt als je het over pom, bakkeljauw, telo en eksi kuku hebt. Maar het zelf op tafel zetten? Oef, dat is een uitdaging! Verder dan masala kip, saotosoep en saté kom ik niet. En dus is elk beetje hulp meer dan welkom. Ik kijk er naar uit om aan de hand van Judith haar recepten ook onbekendere Surinaamse gerechten als sopropo, heri heri of griti bana te leren maken!

Doorgeven en opschrijven

Als je ook maar een klein beetje van eten houdt, dan zal je het wel herkennen. Het scenario dat zich voordoet als je bij vrienden, kennissen of buren eet met een andere etnische achtergrond als jij. Welke achtergrond het is maakt niet eens uit, maar altijd wordt er een enorm smakelijk gerecht op tafel gezet waarvan het recept al generaties lang in de familie is. Alleen is het nooit opgeschreven en wordt het uit het hoofd gemaakt door de chef in kwestie. Zo teleurstellend, want dan kun je het dus niet namaken! Judith heeft daar in haar boek aan gewerkt en in Paramaribo recepten gebundeld die al generaties lang via familie werden doorgegeven op de volgende generatie. Zodat de gerechten ook toegankelijk zijn voor anderen en niet verloren gaan.

Het tweede element dat het boek zijn waarde geeft, zijn de verhalen die Judith vertelt over Suriname en Paramaribo. De liefde voor het land en haar stad schemeren tussen elke regel door. Tijdens het lezen krijg je het gevoel alsof je door een local door de stad geleid wordt. Wandelend over het Kwakoeplein vertelt Judith over de ontstaansgeschiedenis van de smeltkroes van Suriname, die ontstaan is uit onder andere inwoners van de Surinaamse binnenlanden, de slaafgemaakten uit West-Afrika, de Nederlanders kolonisten en de latere Chinese contractarbeiders. Verder struinend over een markt op de Jodenbreestraat vertelt ze over de verschillende markten in de stad, waar je moet zijn voor lokale ingrediënten en welke smaakmakers het land allemaal rijk is. Paramaribo is naast een kookboek een reisgids die ik zeker zal raadplegen voor ik een bezoek breng aan Suriname!

Suriname to the max

Maar, let’s be honest… Velen zullen het boek toch openslaan voor de Surinaamse smaken en de geuren. En die zijn dan ook in overvloed terug te vinden in de vele recepten die Judith in Paramaribo heeft opgenomen. Van de ‘klassiekers’ tot de minder bekende spelers uit de Surinaamse keuken, dankzij Judith kan ook jij een flink feestmaal op tafel zetten. De recepten in Paramaribo zijn ingedeeld in hoofdstukken die typerend zijn voor de Surinaamse cultuur. Denk aan gerechten (pom & roti), maar ook aan basis ingrediënten als groenten, kip en vlees.

De receptinhoud van het boek is samengevat binnen 12 hoofdstukken. De hoofdstukken zijn: Snacks, Pom, Soepen, Moksâleysi, Groenten, Roti, Kip, Moksimeti, Vlees, Zuur & Heet, Vis en Zoetigheden. Daarnaast verwelkomt Judith je in haar boek middels een voorwoord, biedt ze je overzicht dankzij een register en sluit ze het boek af met een persoonlijk dankwoord aan alle dierbaren die geholpen hebben tijdens het schrijfproces. In het 288 pagina tellende boek vind je meer dan 100 gerechten die jouw kennis over de Surinaamse keuken enorm zullen uitbreiden.

Als je alle recepten in het boek doorgebladerd hebt, kom je bij een aantal essentiële hoofdstukken terecht. Namelijk de hoofdstukken: Basisrecepten, Voorraadkast en een Begrippenlijst. In deze hoofdstukken geeft Judith je bijzonder nuttige informatie die je goed kan gebruiken tijdens het koken. Zo leert ze je in het hoofdstuk Basisrecepten hoe je zelf Chinees Vijfkruidenpoeder, Pasteideeg of Kleefrijst maakt. Vertelt ze je welke ingrediënten je direct in huis moet halen als je vaker Surinaams wilt koken. En heeft ze voor het gemak een zeer uitgebreide Begrippenlijst in het boek opgenomen waarin je alle ingrediënten of onbekende begrippen kunt raadplegen. Fijn toch?

Bakabana fun

Hierna begint de fun! Heb je altijd al eens verse rotiplaten willen maken voor bij de Masala? Of krokante Bakabana voor bij de bami? Dan zit je met dit boek goed. Er zijn zoveel recepten om uit te kiezen! Middels duidelijk uitgeschreven stappen neemt Judith je aan de hand mee door haar recepten. Als je precies doet wat er staat kan het naar mijn idee niet misgaan.

Zoals je waarschijnlijk al doorhad ben ik enthousiast over het boek! Het boek is geschikt voor alle niveau chefs, van amateur kok tot ervaren kookliefhebber. Iedereen die graag zijn smaakpapillen aan het werk zet of nieuwe dingen wil proeven zal zeer blij zijn met dit boek. Inmiddels heb ik Paramaribo al meerdere keren uit de kast getrokken. Om door te bladeren en natuurlijk om uit te koken.

Het eerste recept dat hier op tafel gezet werd was de Masala kip van pagina 126. Aangevuld met eieren en kousenband. Het was heerlijk! De rotiplaten kwamen voor die maaltijd nog van een lokale toko. Maar de volgende keer neem ik er de tijd voor om ze zelf te maken. Inmiddels heeft het enthousiasme voor Paramaribo van Judith Cyrus zich verspreid onder mijn vrienden, buren en familie. Als ik namelijk aankondig dat ik uit Paramaribo wil gaan koken, heb ik ineens veel animo voor mee-eters… Heel apart!

CONCLUSIE

Paramaribo is een prachtig naslagwerk van de Surinaamse keuken. Het kookboek kan door iedere kookliefhebber gebruikt en toegepast worden. De ruime keuze aan gerechten zorgt ervoor dat er voor iedere eter smakelijke gerechten in staan. De recepten zien er gecompliceerd uit en de moeilijke namen zouden je wat kunnen ontmoedigen, begrijpelijk. Maar niets is minder waar! Judith heeft voor ieder gerecht duidelijke receptinstructies opgesteld. De bijgevoegde foto’s van het gerecht bereiden je voor op het eindresultaat. En als je de recepten gewoon volgt zoals ze opgesteld zijn, is succes haast gegarandeerd.

Pluspunten:

Vrolijke vormgeving. Je waant je meteen in Suriname.
Duidelijke kookinstructies voor alle gerechten.
Prachtige fotografie.
Het boek is geschikt voor alle soorten kookliefhebbers, startend en ervaren.
Paramaribo bevat een recept voor Engrisboru. Voor de liefhebber ook bekend als Eksi Kuku. Een heerlijke eiercake die behoorlijk lastig te maken is. En waarvan een goed recept schaars is!

Minpunten:

Het lettertype in het boek had iets groter gemogen, soms is dubbel lezen nodig om te weten wat er staat.
In meerdere gerechten worden ingrediënten gebruikt die niet gangbaar zijn voor de Nederlandse supermarkt (denk aan: bitaw’wiri, kippenharken, bananenbladeren en manyas). Hou er dus rekening mee dat je naar toko’s of speciaalzaken moet om aan ingrediënten te komen.
Niet elk gerecht wordt begeleid door een foto. Wat ik wel handig had gevonden voor de minder bekende gerechten. Zo weet je wat je kunt verwachten.

Judith Cyrus heeft met Paramaribo een bijbel over de Surinaamse keuken geschreven. Een naslagwerk waar velen haar dankbaar voor zullen zijn. Dankzij haar recepten kun je nu ook zonder Surinaamse roots nu smaakvolle Surinaamse gerechten op tafel zetten. Moksâleysi, Surinaamse Erwtensoep, Antruwa of Boyo? Dat gaat jou lukken. Koop het boek, koop je lokale toko leeg, duik de keuken in en verras je gezelschap (zodra het weer kan) met een heerlijke zelfgemaakte Surinaamse maaltijd. Nyan Switi!

Dit boek is beschikbaar gesteld door Fontaine Uitgevers.

Klik op de link hieronder om het boek gelijk te kopen:

Elke week de nieuwste recepten/artikelen in je mailbox? Schrijf je dan via deze link in voor de wekelijkse nieuwsbrief!