Ooit een bruisend hart van een strafkolonie, nu de bakermat van ambachtelijk bier: het oude graan- en meelpakhuis uit 1896 in Veenhuizen. In 2011 sloegen 25 bevlogen bierliefhebbers, ook wel bekend als de “Zware Jongens”, de handen ineen om hun droom te verwezenlijken: een ambachtelijke brouwerij in Veenhuizen starten. Gerestaureerd door de Rijksgebouwendienst, herbergt deze monumentale graanmaalderij nu Brouwerij Maallust. De brouwerij, vernoemd naar haar unieke locatie, opende officieel haar deuren op 12 april 2011.

Brouwerij Maallust - gevangenisdorp in Veenhuizen

Veenhuizen: van gevangenisdorp tot UNESCO Werelderfgoed

Waar nu de geur van mout en hop door de straten kringelt, waakte ooit een streng regime. De graanmaalderij waar Brouwerij Maallust nu gevestigd is, maakte deel uit van de Koloniën van Weldadigheid, een 19e-eeuws project van Johannes van den Bosch. Deze kolonies, waaronder Veenhuizen, dienden als strafkolonie voor landlopers, bedelaars en wezen. In 1823 verrezen de imposante gebouwen, ontworpen door vader en zoon Metzelaar, naar het idee van Van den Bosch, die hiervoor toestemming kreeg van Koning Willem I.

De kolonie had aanvankelijk een sociaal opvoedend karakter, maar al snel veranderde dit in een ‘verplicht straffende’ omgeving. In de volksmond kreeg Veenhuizen de weinig benijdenswaardige bijnaam ‘Hollands Siberië‘. Het Gevangenismuseum, op steenworpafstand van de brouwerij, geeft een indringend beeld van het leven in die tijd.

Ondanks het sombere verleden, is Veenhuizen de afgelopen decennia enorm getransformeerd. In 2021 werden de Koloniën van Weldadigheid, inclusief Veenhuizen, erkend als UNESCO Werelderfgoed. Een unieke erkenning voor de rijke historie en het bijzondere karakter van deze plaats.

Brouwerij Maallust

Brouwerij Maallust bezoeken

Proeflokaal

De oude graanmaalderij huist nu Brouwerij Maallust en het bijbehorende proeflokaal. De oude constructie met enorme houten balken en een aantal metalen onderdelen van de oude maalderij zijn nog steeds goed zichtbaar; een bijzondere ambiance om een biertje te drinken! Het proeflokaal en bierwinkeltje is geopend van woensdag t/m zondag van 11.00 tot 18.00 uur. Er is een uitgebreide lunch- en borrelkaart, gevuld met streekproducten, en genoeg biertjes om uit te kiezen. Aanraders zijn de tosti’s: gemaakt met bierbostelbrood en kaas van de buren Kaaslust.

Maallust proeflokaal
Kaaslust Veenhuizen
Maallust proeflokaal
Maallust proeflokaal

Rondleiding

Je kan al een hoop zien van de brouwerij als je in het proeflokaal zit, maar wil je echt een kijkje nemen tussen de ketels? Dan kun je in het weekend meedoen met een rondleiding en bijbehorende proeverij. Ook is er de mogelijk om ervoor of erna te blijven lunchen met een lekkere broodplank met bierbostelbrood, tosti en smeersels (die ik van harte kan aanbevelen). Tijdens de ongeveer 1,5 uur durende rondleiding krijg je een uitgebreide uitleg over de geschiedenis van de brouwerij, welke bieren ze brouwen en krijg je tussendoor 4 verschillende bieren te proeven.

Brouwerij Maallust - gevangenisdorp in Veenhuizen
Brouwerij Maallust - gevangenisdorp in Veenhuizen
Brouwerij Maallust - gevangenisdorp in Veenhuizen

Rondleider Maic verteld ons enthousiast over Maallust en de bieren. De brouwerij kan 2000L per dag produceren; er staan 3 gistvaten van 2500L binnen en buiten staan er 4 gistvaten van 6000L. Zo is er genoeg ruimte om alle Maallust-bieren op eigen locatie te brouwen met authentiek Drents kraanwater. Brouwmeester Bert Calkhoven staat sinds 2014 aan het roer van de prachtige Duitse Kaspar Schulz koperen brouwketels.

koperen brouwketels brouwerij Maallust
koperen brouwketels brouwerij Maallust

Prijswinnende bieren

De bieren van Maallust dragen namen die verwijzen naar de rijke historie van Veenhuizen. Zo is er de “1818“, een quadrupel van 10%, vernoemd naar het jaar waarin de graanmaalderij werd gebouwd. Of misschien ga je liever voor iets lichters: een Kolonist Weizen van 5% of de Vagebond Vienna van 5%. In 2022 werd De Weldoener Blond zelfs gekroond door de Dutch Beer Challenge met Mitra Award ‘Het Beste Bier van Nederland’.

De Weldoener (6,7%) is een zacht, blond bier van hoge gisting, geïnspireerd op de traditionele Belgische bierstijl. Het heeft een bitterzoete smaak met een vleugje hoppigheid. Dit bier straalt een prachtige, goudgele kleur uit en wordt bekroond met een stevige, volle schuimkraag. De Weldoener is soepel en gemakkelijk te drinken, ongefilterd en niet gepasteuriseerd. Het heeft een aantrekkelijke geur van bloemen en een verfrissende smaak die zowel bitterzoet als zacht is.

Maallust proeflokaal
Brouwerij Maallust - beste bier van Nederland

Wat in het vat zit..

Naast de core-range bieren van Brouwerij Maallust zijn er nu ook een aantal bijzondere edities op de markt. De 1818 Infused (11%) is de ‘gewone’ Maallust quadrupel, verrijkt met een 1818-bier distillaat gemaakt door distilleerderij Alambik uit Midwolda dat ongeveer 10 jaar (!) gerijpt heeft op eikenhouten vaten. De Maallust BA 01 is de quadrupel die 3 maanden heeft gerijpt op eikenhouten vaten van een bekende Islay whisky. Het resultaat is een bier met een peated whisky karakter. Dit experiment van vatrijping was zo succesvol, dat eind 2023 de Maallust BA 02 werd uitgebracht: een gerstewijn vatgerijpt op ex-bourbonvaten.

Elke week de nieuwste recepten/artikelen in je mailbox? Schrijf je dan via deze link in voor de wekelijkse nieuwsbrief! Of volg ons via FacebookInstagram of Pinterest.

MEER BROUWERIJEN OM TE BEZOEKEN: