Wanneer je 1 drank moet noemen die je associeert met Frankrijk, dan denk ik dat 99,9% van de mensen als eerste wijn zullen noemen. Maar in Lille (op z’n Vlaams ook wel Rijsel genoemd) ligt dat net even anders. Tijdens mijn 3 dagen in Lille heb ik kennisgemaakt met de rijke biercultuur van Lille, die zowel gevorderde bierliefhebbers als beginnende bierdrinker zal aanspreken. Ik neem je mee op een smakelijke reis door de straten van Bierstad Lille, waar traditionele brouwerijen, gezellige taprooms, sfeervolle cafés en gastronomische restaurants op je wachten.
Een handig kaartje ▼
De historische achtergrond van bier in Lille
In het historische perspectief van Lille is het fascinerend om te ontdekken hoe deze stad, gelegen in het noorden van een wijnland als Frankrijk, een uitzonderlijke biercultuur heeft ontwikkeld. Hoewel wijn ongetwijfeld een belangrijke rol speelt in de Franse culinaire tradities, heeft Lille een uniek verhaal te vertellen als het gaat om bier.
Deze stad heeft zijn biercultuur te danken aan verschillende historische factoren, waaronder het feit dat het sinds 1066 de hoofdstad was van Vlaanderen. De stad was ook onderdeel van het grotere hertogdom Bourgondië, dat onder andere Lille, Gent, Brugge, Brussel en de stad Dijon onder zijn bewind had. En zoals je misschien weet – België is een echt bierland. Na een korte belegering van Lodewijk XIV in 1667 neemt hij de stad in en wordt Lille dan pas officieel onderdeel van het Franse koninkrijk. Maar de liefde voor bier is gebleven.
Rond de 19e eeuw waren er maar liefst 1500-2000 brouwerijen actief in Noord-Frankrijk. Maar na WO1 en WO2 stortte deze industrie helemaal in. Ook in Lille waar het economisch erg slecht ging na het stoppen van de steenkolenmijnen en de textielhandel. Sinds de jaren ’80 heeft Lille een transformatie doorgemaakt onder leiding van burgemeester Pierre Mauroy: van een industriestad in verval naar een dynamisch centrum voor toerisme en dienstverlening. Helaas is die economische malaise nog wel goed in het straatbeeld terug te zien door de grote hoeveelheid zwervers, bedelaars en daklozen op straat.
Reizen naar (en in) Lille
Met de trein
Het makkelijkste om in de stad te komen is met de trein. Lille heeft twee grote stations (Lille Europe en Lille Flanders) die praktisch naast elkaar liggen. Lille Europe is de laatste toevoeging, is in 1994 geopend en de stopplek voor de TGV en de Eurostar. Ik nam vanuit Rotterdam de Thalys naar Brussel Midi/Zuid en stapte daar over op de TGV. In totaal was ik 3,5 uur kwijt van Rotterdam naar Lille, maar dat komt ook door de 50 minuten overstap op Brussel.
Bussen en metro
In Lille zijn er verschillende buslijnen en twee metrolijnen. Kaartjes koop je vanuit een automaat op het station of op de metrostations en zijn zowel geldig in de metro als in de trein. Handig: de tickets zijn een uur geldig. Er zijn geen openbare huur-stepjes in de stad (in andere Franse steden wel), maar je kunt via het Office de Tourisme van Lille voor een halve of hele dag een elektrische step huren. Er zijn ook deelfietsen, deze heb ik zelf niet gebruikt, maar lees online wisselende verhalen hierover. Alle communicatie is in het Frans, je kunt ze alleen huren met een creditcard en er wordt gelijk €200 borg gerekend. En als je dan de fiets niet helemaal correct terugzet, ben je dat kwijt.
Maar het centrum is helemaal niet zo groot en ik heb bijna alles gewoon gelopen. Alleen naar de Marché de Wazemmes (een grote markt, deed mij denken aan de Haagse Markt) heb ik heen de metro genomen.
Lille is (weer) een bruisende bierstad
Wanneer je het centrum van Lille inloopt, krijg je gelijk het idee of je in Gent of Brugge bent. Dat is natuurlijk ook niet gek gezien de lange Vlaamse bouwinvloeden. Maar ook de vele biercafé’s die je al gelijk “toeroepen” vanaf het stationsplein doet denken dat je in België bent.
Célestin brouwerij
In 2014 kwam ook weer de eerste brouwerij terug in de historische stadscentrum. Amaury van Microbrouwerij Célestin opende in de Rue Jean Jacques Rousseau een kleine brouwinstallatie. Amaury d’Herbigny had zelf indertijd geen brouwachtergrond, maar is wel al de 9de generatie brouwer in de familie. Zijn vader verkocht eind jaren ’60 de familiebrouwerij vanwege de economische malaise. Maar het bierbloed kruipt schijnbaar toch waar het niet gaan kan. In 2017 gingen de zaken zelfs zo goed dat er buiten het centrum een extra, grotere brouwerij gebouwd werd, waarmee de productie is opgeschroefd naar 150.000 liter bier per jaar.
Er worden maar liefst 14 vaste bieren, van blond tot stout, en 2 limited editions (ook wel Bière éphémère genoemd in het Frans) per maand gebrouwen. Ook liggen er in de grote brouwerij 40-50 houten vaten met verschillende oorsprong (van ex-sauternes tot rode bourgogne wijnen en Amerikaans bourbon) te sudderen met wisselende inhoud van de brouwerij. Een enorm ruime keuze dus! In het centrum van Lille is er om de hoek van de originele brouwerij een eigen winkeltje waar je naar hartenlust kunt biershoppen. Op zaterdagen zijn er rondleidingen inclusief een proeverij, te boeken via de website. De rondleiding kan zelfs in het Engels worden gedaan, geef dit wel aan bij het boeken.
Andere toffe bierplekken
Of de mussen nu dood van het dak vallen of het regent dat het giet; in bierstad Lille (of Rijsel) zijn de terrasjes en biercafés volop aanwezig. Er zijn een aantal verschillende soorten schenk-vergunningen die zaken kunnen hebben; dus kijk niet raar op als je ergens alleen een biertje mag drinken als je ook iets te eten besteld. Dit kan een uitgebreide borrelplank zijn, maar soms is een stuk kaas of worst ook voldoende. Dit was bijvoorbeeld het geval bij de toffe bierwinkel & bar L’Abbaye des Saveurs en delicatessenwinkel & bar FFA Fédération Française de l’Apéritif.
Beer Square bierbar
Bij Beer Square zit je letterlijk naast de enorme Kathedraal van Lille. Hier kun je een lokaal of internationaal bier van één van de 20 taps drinken. De eigenaar van deze bierbar heeft ook twee eigen, kleine brouwerijen genaamd Brasserie des Sources en Brasserie Historique du Cateau Cambresis (ook wel Brasserie Vivat genoemd). Dus die zal je sowieso op de taplijst zien staan. En trek gekregen? Ze bieden een ruime selectie van zoete en hartige wafels aan.
Ministry Of Beer Bierwinkel
Midden in het centrum zit een klein bierwinkeltje genaamd Ministry Of Beer. Deze winkel is gespecialiseerd in lokaal speciaalbier van in/rondom Lille en Noord-Frankrijk. Wel aan de prijzige kant (maar dat is inherent ook aan de locatie), maar een enorme keuze aan bier. De verkoper was ook onwijs enthousiast met uitleggen en helpen met uitkiezen. Dus mocht je niet de tijd hebben om alle brouwerijen in de omgeving te bezoeken, dan kun je ook altijd hier nog je mandje vullen.
La Mousse Touch brewpub
Om de hoek van het Natuurhistorisch Museum van Lille zit La Mousse Touch, een brewpub met achterin de zaak een kleine brouwinstallatie. Er zijn 9 tapkranen en een aantal enorme koelkasten gevuld met blikken en flesjes regionaal en speciaalbier. Er zijn bijna wekelijks events in de vorm van tap takeovers en bandjes die spelen. Zeker een toffe plek om even een biertje te drinken.
Ch’ti bier
Ch’ti (spreek uit: ‘sjtie’) was nogal in de vergetelheid geraakt in de Noord-Franse vocabulaire; het is oa de verzamelnaam voor Noord-Franse mensen en hun dialect. Sinds het succes van de film Bienvenue chez les Ch’tis uit 2008 is de term in populariteit toegenomen. Door het toerisme is de vraag naar Ch’ti merchandise zoals petjes, koffiemokken en T-shirts met teksten in het Ch’ti gestegen. Er zijn restaurants die speciaal nu die naam gebruiken en er is nu zelfs een brouwerij die zijn bier die naam heeft gegeven.
Een biertour met L’Echappée Bière
Sinds 2013 zet L’Echappée Bière, het biertoerisme in Frankrijk in de kijker. Hier kun je terecht voor verschillende soorten self-guided en guided tours door onder andere Lille (te voet of met de fiets), zijn er bier-workshops en kun je zelfs mee op bierreis. Samen met Aurélie maakten we een wandeling door de stad, vertelde ze toffe bierweetjes over bepaalde gebouwen en wees ze mij zelfs op een bier-thema in de Kathedraal! We dronken een biertje op het terras bij Restaurant Babe (waar ze naast een ruime taplijst ook een lekkere lunch- en dinerkaart hebben), konden niet kiezen uit de 28 tapkranen van La Capsule en sloten af bij de nieuwste brouwerij-taproom-aanwinst van de stad: Hôpi Beer.
Hôpi Beer Brouwerij
Zoals ik net al vertelde is Hôpi Beer de nieuwste bier-aanwinst van Lille. Deze brouwerij/taproom aan de Rue de l’Hôpital Militaire is eind 2022 geopend. Op de taplijst staan 14 bieren, waarvan 6 uit eigen brouwerij. Alle bieren die ze brouwen zijn one-offs, wat betekent dat ze 500 tot 1000 liter van één bier brouwen, en wanneer dat op is, is het op! De bieren zijn ook nog niet verkrijgbaar op blik of fles, dus als je hun Spelt Saison, Perzik Gose of Double IPA wilt drinken, moet je toch echt naar Lille komen. Ook fijn; Hôpi is één van de weinige taprooms in Lille die ook open zijn voor de lunch, maar ze gaan wel dicht tussen 14:30 en 17:00 (net als veel andere horeca in Lille). Maar daarna ben je natuurlijk ook welkom.
Lekker eten kun je ook naar hartenlust
Of je nu een fijnproever bent of gewoon van lekker eten houdt, Lille zal je zeker niet teleurstellen. Met zijn overvloed aan gezellige cafés, sfeervolle brasseries en verleidelijke patisserieën is de stad een paradijs voor liefhebbers van gastronomie.
Pâtisserie Maison Méert
En als je het dan hebt over verleidelijke patisserieën, dan mag een bezoekje aan Pâtisserie Maison Méert niet ontbreken. Maison Méert is een Franse patisserie die in 1761 in Lille/Rijsel werd opgericht. Méert staat bekend om verschillende culinaire specialiteiten zoals de gevulde wafeltjes, macarons, La religieuses en berlingots (harde Franse snoepjes). De winkel was ooit hofleverancier van koning Leopold I van België en beroemdheden zoals Napoleon, Churchill en De Gaulle hebben deze plek bezocht. Aangetrokken door het betoverende Pompeïaanse en Oosterse decor en de recepten van meneer Méert, die hij na zijn jaren in de koloniën en zijn carrière als banketbakker in Europa creëerde. Er is een winkel waar je verschillende lekkernijen kan kopen, maar er is ook een ruim overdekt terras aan de achterkant waar je even kan zitten voor een kopje thee en een zoetigheidje.
Restaurant Bloempot
Restaurant Bloempot (inderdaad, een Nederlands/Vlaamse naam) is het geesteskindje van Florent Ladeyn. Florent is een Franse chef, opgegroeid in Boeschepe, zo’n 40 km van Lille. Eind 2012 deed hij mij aan de Franse versie van het tv-programma Topchef waar hij het tot de finale schopte. Dit gaf hem landelijke bekendheid als chef en resulteerde in het openen van zijn eerste eigen restaurant Bloempot in centrum Lille eind 2013.
Zijn focus is werken met lokale producten afkomstig uit biologische en biodynamische landbouw en wild farming. En ze maken ook veel zelf met behulp van fermentatie en infusie. “Werken met lokale producten heeft wel de keerzijde dat er geen chocolade, vanille of koffie in huis is” waarschuwt de bediening ons. Er is geen menu bij Bloempot, maar je kiest tijdens de lunch of diner voor een Discovery Menu (allergieën moet je bij de reservering al doorgeven), met of zonder drank-arrangement. En ik zeg expres geen wijn-arrangement, want je krijgt bij elke gang een ander drankje, van een eigen gebrouwen bier met eucalyptus tot wijn uit de Jura (misschien niet zo lokaal hm?) en eigen gefermenteerde kefir.
De gerechten komen in hoog tempo de keuken uit, maren voelen nooit gehaast. De opmaak is prachtig met lokale bloemen en zelfgekweekte kruiden. Kalfstartaar met ingemaakte bloemkool, huisgemaakte Udon noedels met groene asperges en ster van de avond: de rogvleugel met witte asperges en mierikswortelcrème. Helaas heb jij hier niet veel aan, want bijna dagelijks wijzigt Florent zijn menu; afhankelijk van de tijd van het jaar en de verkrijgbaarheid van producten.
Een heel bijzonder restaurant wat zeker de moeite waard is als je graag eens verrast wilt worden met bijzondere smaken en net zo bijzondere drank-pairings.
Estaminet Chez La Vieille
Een estaminet is een traditioneel Frans restaurantconcept dat bekend staat om zijn gezellige, informele huiskamersfeer. Denk volle planken met vreemde snuisterijen, metalen reclameborden aan de muur en veel donker hout. Bij Estaminet Chez La Vieille staat het menu vol met Franse en Belgische klassiekers zoals garnalenkroketjes, bloedworst, andouillette, carbonades Flamandes, potjevleesch en het Noord-Franse streekgerecht Welsh au Maroilles, een kaasgerecht met brood en bier uit de oven. Gewoon lekker huisgemaakt eten en betaalbaar: als voorbeeld het duurste hoofdgerecht op de kaart was €21 (mei 2023). Leuk om zeker 1 avondje te doen!
Markt & Foodhall
Naast natuurlijk alle traditionele restaurants en cafés zijn er in Lille ook genoeg andere plekken om in je natje en je droogje te voorzien. Zo is er in het zuidwesten van de stad (±25 minuten lopen vanuit het centrum of 2 haltes met de metro) de Marché de Wazemmes. Dit is een combinatie van een buitenmarkt tot 14:00 op dinsdag, donderdag en zondag en een overdekte hal van dinsdag t/m zaterdag van 8:00 tot 20:00, zon- en feestdagen van 8:00 tot 15:00.
De buitenmarkt deed mij heel erg denken aan de Haagse Markt; een combinatie van groente/fruit en heel veel kleding, potten & pannen, bergen met rollen stof en levensmiddelen. De overdekte markt binnen heeft een bakker, slager, poelier, kaaswinkel en zelfs een uitgebreide bierwinkel (toen ik er was alleen ’s middags open). Ben je in de buurt dan is het leuk om even een rondje te lopen; ik vond het zelf een beetje tegenvallen om helemaal vanuit het centrum speciaal heen en weer te gaan.
Grand Scène
Het centrum van Lille heeft zelfs twee foodhallen: Kitchen Market Lille en Foodhall Grand Scène. De Kitchen Market Lille heeft een jungle/dieren thema en voelde voor mij alsof het meer gericht was op gezinnen met kinderen. Terwijl het aanbod qua restaurants wel leuk was wat ik zo kon zien. Ook dat het in een shopping centre zit zonder uitzicht naar buiten vond ik jammer. Grand Scène zit meer prominent in de winkelstraat en heeft vooral vanaf de eerste verdieping een fijn uitzicht over het winkelende publiek. Hier bestel je en reken je af via je telefoon bij één van de 10 verschillende foodstalletjes. Er is voor ieder wat wils met verse pizza’s, een standje met van alles met eend (mijn favoriet!), burgers, Thaise keuken, Griekse keuken en Mexicaanse taco’s.
Het grote verschil met een foodhall zoals in Eindhoven waar ik laatst was, is dat je bij Grand Scène een smsje krijgt dat je eten klaar staat, waarna je het zelf op moet halen. Wanneer je dus (zoals ik) in je eentje bent en dom genoeg bent om op de 1e verdieping te gaan zitten en iets te eten besteld van de begane grond: dan moet er even met al je spullen een volksverhuizing plaatsvinden. Wanneer je met meerdere personen bent, is dat natuurlijk veel makkelijker. #TipvanFlip
Beetje Cultureel doen
Tussen het eten en drinken door even iets anders doen? Dan zijn er in Lille ook genoeg musea te vinden.
Verschillende musea
Zo heb je het Natuurhistorisch Museum (entree volwassenen €5 mei 2023) waar skeletten, stenen, opgezette dieren en zelfs levende kriebelbeestjes met 6 of 8 poten elkaar afwisselen. Het Musée de l’Hospice Comtesse is een museum in een ziekenhuis dat in 1237 gesticht werd door gravin Johanna van Vlaanderen en dat gebruikt werd tot in 1939. Vanwege de omvang van de permanente collectie wordt het Palais des Beaux-Arts in Lille beschouwd als het tweede algemene museum van Frankrijk, net na het Louvre. Na een grondige verbouwnig in 1997 zijn op de 22.000 m² van het museum vooraanstaande collecties ondergebracht van Europese schilderkunst, 19e eeuwse Franse schilderkunst, een belangrijk kabinet met tekeningen, een beeldengalerij en keramiek uit de 17e en 18e eeuw.
De Citadelle
Lille is niet een heel groene stad met veel parken. Maar rondom de Citadelle zijn er genoeg leuke plekjes om even te chillen, in het gras te liggen of langs het water te kuieren. De Citadelle is een 17e-eeuwse citadel, gebouwd als onderdeel van een verdedigingsgordel langs de Franse noordgrens. De citadel zelf is nog steeds militair terrein en in gebruik door de Le Quartier Général du Corps de Réaction Rapide van het Franse leger. Via de website van de Citadelle kun je (in het Engels en Frans) een virtuele rondleiding bekijken van het complex. Het waterrijke park rondom de Citadelle is wel vrij toegankelijk. Er is ook een dierentuin en speelpark voor kinderen – voor beide moet je wel apart entree betalen.
Plekken waar ik niet ben geweest, maar wel wil tippen
Op het maps kaartje helemaal aan het begin van het artikel zie je een hele lijst met taprooms, brouwerijen en cafés staan die ook tof zijn om te bezoeken. Ik was drie nachten in Lille (ik sliep in het Hôtel l’Arbre Voyageur Lille in het centrum) en als je net zo’n biernerd bent als ik, dan heb je dat ook wel echt nodig. Overal waar ik aan de praat raakte met een barman of iemand van een bierwinkel, dan kreeg ik advies voor nog meer leuke plekjes. Zo had ik een hele lijst met zaken op mijn to-visit lijstje staan. Maar ik wil die lijst wel met je delen, want misschien kan jij nog wel meer tips gebruiken dan ik zelf al heb bezocht. Voor mijzelf alleen maar meer een reden om eens terug te gaan en mijn lijstje af te vinken.
Zo heeft onder andere de Singe Savant brouwerij op 16 mei in het zuiden van Lille een eigen proeflokaal geopend, op 200 meter van de brouwerij. Ik heb een aantal van hun bieren bij andere cafés kunnen proeven en was echt enthousiast. Helaas liggen ze net ietsje buiten het centrum en gaan ze doordeweeks pas om 16:00* open. Dus het lukt mij niet in mijn programma om daarheen te gaan. Anders had ik het zeker even gecheckt.
*Dit was de openingstijd eind mei, wellicht dat ze in de zomer hun openingstijden wat verruimen, dus check even hun instagrampagina voordat je gaat.
Auto versus trein
Misschien dat ik de volgende keer wel met de auto ga, in de stad is dat helemaal niet nodig, maar er zijn ook in de omgeving van Lille een aantal hele toffe brouwerijen om te bezoeken. En die zijn lastig bereikbaar met OV. Maar blijf je in de stad, dan is de trein echt een prima manier van reizen.
Boek hier je hotel in Lille/Rijsel ▼
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Hello Lille & Hauts-de-France Tourism, maar deze post bevat 100% mijn eigen mening en beleving.
Elke week de nieuwste recepten/artikelen in je mailbox? Schrijf je dan via deze link in voor de wekelijkse nieuwsbrief!
MEER BIER:
Geef een reactie