De Nederlandse wijnwereld kent een primeur: mousserende wijn gerijpt op de bodem van de Oosterschelde. Onder de naam Brut de Mer lanceren twee gepassioneerde wijnmakers, Stan Beurskens van het Zuid-Limburgse Wijndomein St. Martinus en André Vink van het Zeeuwse Wijndomein En Passant, samen met Neeltje Jans Mosselen een uniek product: wijn gerijpt in zee(land).
Officiële lancering 29 juni 2024
Op zaterdag 29 juni 2024 vond de officiële lancering plaats op het passagiersschip MS Onrust vanuit de haven in Burghsluis voor een rondvaart over de Oosterschelde. Tijdens de vaart passeerden verschillende wijnen van het Zuid-Limburgse Wijndomein St. Martinus en het Zeeuwse Wijndomein En Passant de revue, allemaal met een eigen gerechtje, klaargemaakt door Zeeuwse sterrenzaak Restaurant Katseveer*. We proeven van St. Martinus oa de Josefien (Johanniter en Riesling), Hemels Roze (Monarch, Pinotin en Cabernet Cortis) en 7 Zonden (Cabernet Cortis en Cabernet Cantor). Van En Passant zit oa de mousserende En Passant Brut en de Souvignier Gris. Maar het draaide natuurlijk allemaal om de Brut de Mer!
Brut de Mer – Een experiment
Dit unieke Brut de Mer project in Nederland is een eigen uitprobeersel van Stan en André. Stan zag op vakantie dat in het buitenland al vaker werd geëxperimenteerd met wijn rijpen in zee, en als adviseur en vriend van André kwamen ze samen op een leuk idee. In mei 2023 gingen 876 flessen mousserende wijn te water in de Oosterschelde. De wijnen hangen op een diepte van 15 meter in de mosselbaai van Neeltje Jans. Op deze diepte komen er geen licht en zuurstof bij de wijnen. De temperatuur blijft constant, de druk van het water (1,5 bar) wordt op de fles uitgeoefend en de deiningen van de zee zorgen voor de verplaatsing van de gistcellen in de wijnfles (continue remuage), wat een positief effect heeft op de wijn: meer gelaagdheid en complexiteit.
Terwijl de flessen minimaal een jaar in de zee hangen, worden ze bedekt door zeepokken, kalkkokerwormen en zakpijpen, die zich aan de flessen hechten en een uniek, natuurlijk etiket op de fles achterlaten. Volgens de wijnmakers is er geen rijpingsproces dat vergelijkbaar is met dat van de zee.
Beide mannen hebben elk een eigen wijn af laten zakken in de Oosterschelde. We proeven dus twee verschillende Brut de Mer wijnen. Eén gemaakt door St. Martinus van 100% Johanniter genaamd Martine’s Zeewieg en één gemaakt door En Passant van 100% Souvignier Gris genaamd Brut de Mer. De flessen zijn verkrijgbaar in 75cl (Martine’s Zeewieg ook in 150cl) en zijn eerder deze maand al naar boven gehaald en zijn de flessen dégorgement in Duitsland bij Schaufelberger Sektmanufaktur.
Proef je de Oosterschelde terug in de wijn?
Natuurlijk proeven we ook de wijn gerijpt in zeeland: En Passant Brut de Mer biedt een rijke structuur, een delicate mousse, tonen van steenfruit, en levendige zuren, met een licht zilte afdronk. De ziltheid komt niet van de rijping onder water, maar van de specifieke bodem in Zeeland waar de druiven groeien, een gebied dat vroeger vaak werd overspoeld met zout water. St. Martinus Martine’s Zeewieg is minder strak, met een fruitigere en vollere smaak, en mildere zuren vergeleken met de En Passant. Desondanks is ook deze wijn een plezier om te drinken.
Over de hele wereld weten wijnmakers het al: de omstandigheden onder water zijn zeer gunstig voor het rijpen van deze wijnen. Het is er donker, zuurstofvrij, met een stabiele, koele temperatuur, en de natuurlijke beweging van de zee zorgt ervoor dat de gistcellen in de fles continu in contact blijven met de wijn, wat een natuurlijke vorm van remuage is.
Of je proeft dat de wijnen in zee hebben gerijpt, is lastig te zeggen zonder ze blind te proeven naast de ‘normale’ variant. Die kans was er nu niet. Wel is zeker dat beide wijnen zullen profiteren van een langere rijping op de lies (sur lie). De flessen die nu op de zeebodem rusten, worden pas over 18 maanden boven water gehaald. Heel benieuwd wat die extra maanden met de wijnen doet.
Verkrijgbaarheid van de Brut de Mer en Martine’s Zeewieg wijn
De wijnen zijn onder andere verkrijgbaar via de online wijnwebshop van St. Martinus en de online wijnshop van En Passant.
Een kort interview met Stan en André
Ik had gelukkig op de MS Onrust nog de gelegenheid om een aantal vragen te stellen aan beide wijnmakers.
- Wijn uit Zuid-Limburg in de Oosterschelde, hoe komt dat zo?
Stan: “Ik zag op vakantie en in wijnlanden waar ik eerder heb gewerkt zoals Zuid-Afrika en Australië dat wijn rijpen in zee al langer wordt gedaan. Maar in Zuid-Limburg hebben we alleen de Maas en ik was niet van plan om mijn flessen in de Maas te hangen!” lacht Stan. “Ik help André al 10 jaar met zijn wijngaard en hij opperde een keer dat het ook misschien wel in de Oosterschelde zou kunnen. Dus zo doende zijn we dat op gaan pakken.”
- Jullie werken al 10 jaar samen, hebben jullie in dit proces meningsverschillen gehad?
André: “Over het proces niet nee, geen discussie. Maar dit biedt zoveel kansen en mogelijkheden, we moeten gewoon heel goed met elkaar blijven praten hoe we dat gaan doen. En we kunnen elkaar echt de waarheid zeggen. Zonder wrijving geen glans!” Stan: “Dit was voor ons een trial en we moeten allebei kijken hoe we het nu gaan aanpakken, we kennen elkaar nu al zolang, we kunnen alles tegen elkaar zeggen.”
- Hebben jullie voor de tweede batch die nu in het water ligt, andere keuzes gemaakt dan voor de eerste lichting?
Stan: “De kooien waar de flessen inliggen zijn wat verstevigd en we hebben gekeken naar een betere doppen voor de afsluiting van de flessen. De wijn is exact hetzelfde als bij batch 1 zodat we die straks goed kunnen vergelijken.”
- Wat vinden jullie zelf dat de Oosterschelde-rijping heeft gedaan met de wijnen?
André: “Ik vind hem vooral in de zuren die zijn soepeler geworden. Maar we gaan door een gespecialiseerd bedrijf een aroma-profiel laten maken die helemaal wetenschappelijk de wijn zal analyseren, dat vind ik heel belangrijk. Mensen willen natuurlijk weten wat het verschil is met de wijnen die in de kelder gelagerd hebben, en nu willen we het (naast onze eigen waarneming) ook wetenschappelijk vast laten leggen.” Stan: “Mijn wijn is wat crèmiger geworden, hij is wat voller en wat minder fruitig, maar qua afdronk blijft hij veel meer hangen.”
- Wat was het gevoel toen de eerste kooien met wijn omhoog werd getakeld na een jaar onder water?
Stan: “Ik voelde me heel nietig, het is zo’n mooi moment”. André: “De zee geeft en de zee neemt, en wij hebben de zee onze wijn toevertrouwd, en je krijgt hem na een jaar weer terug. Dat geeft wel heel veel emoties en heel veel dankbaarheid dat we dat samen met de natuur mogen doen.”
Wijndomein En Passant
Wijndomein En Passant is gelegen in Driewegen aan de Weltevredendijk, met minicamping De toffe Peer. Sinds 2010 produceert wijnmaker André Vink hier op professionele wijze wijn. Op 1,5 hectare verbouwt hij zowel witte als blauwe druiven, wat jaarlijks resulteert in ongeveer 10.000 flessen wijn, waaronder witte, rosé, rode en mousserende varianten. De mousserende wijnen hebben meerdere prijzen gewonnen, wat hen heeft aangespoord om verder te blijven innoveren.
Wijndomein St. Martinus
Wijndomein St. Martinus bevindt zich in Vijlen. Sinds 1986 worden hier wijnen geproduceerd. Tegenwoordig maakt Stan Beurskens samen met zijn gepassioneerde team verschillende prijswinnende kwaliteitswijnen, waaronder rode, witte, rosé en mousserende wijnen. Het bedrijf staat bekend om zijn innovatieve benadering en streeft er voortdurend naar om het wijn maken naar een hoger niveau te tillen en is sinds 2007 ook een kennis- en adviescentrum voor de wijnbouw.
Elke week de nieuwste recepten/artikelen in je mailbox? Schrijf je dan via deze link in voor de wekelijkse nieuwsbrief! Of volg ons via Facebook, Instagram of Pinterest.
MEER WIJN:
Geef een reactie